در سالهای اخیر، مشکل آزاردهندهای در دنیای گوشیهای هوشمند پدیدار شده که کاربران بسیاری را سردرگم کرده است: ظهور یک خط عمودی سبزرنگ روی صفحه نمایش، بهویژه در گوشیهای پرچمدار مجهز به پنل OLED. این معضل نخستین بار حدود سال 2020 در گوشیهایی چون سری گلکسی اس 20 سامسونگ، مدلهای وان پلاس 8 و 9 پرو و حتی آیفون ایکس گزارش شد. با گذشت زمان، دامنه این مشکل گسترش یافت و در نسلهایی چون گلکسی اس 21 اولترا و جدیدتر نیز به چشم آمد. خطوط سبز، رایجترین نوع این نقص هستند، اما نمونههایی با رنگ صورتی، سفید و حتی بنفش نیز گزارش شدهاند، که همگی پرسشی مشترک را پیشروی کاربران قرار میدهند: دلیل واقعی این خطوط چیست؟
علتهای فنی خطوط نمایشگر OLED
برای درک ریشه اصلی مشکل، باید نحوه عملکرد نمایشگرهای OLED را بررسی کرد. برخلاف LCD که به نور پسزمینه متکی است، OLED شامل میلیونها پیکسل خودنورده است که توسط ترانزیستورهای فیلم نازک (TFT) کنترل میشوند. در صورت خرابی یکی از ترانزیستورها (برای مثال قفل شدن پیکسلهای سبز در حالت روشن) خطی کامل و عمودی از رنگ سبز روی نمایشگر پدیدار میشود. این پدیده یک ایراد نرمافزاری نیست، بلکه نقصی فیزیکی در سطح سختافزار است. عمده دلایل این اختلال شامل اتصالات لحیم ضعیف، نقص در اتصال صفحهنمایش یا ایرادهای نهفته در پنل است که ممکن است پس از چند ماه استفاده، نمایان شوند. عوامل بیرونی مانند دمای بالا هنگام شارژ، اجرای بازی یا نصب بهروزرسانیهای نرمافزاری نیز میتوانند سبب اعمال فشار حرارتی مضاعف شده و به این خرابی دامن بزنند.
گوشیهایی که درگیر این مشکل شدهاند
این مشکل محدود به یک برند یا مدل خاص نیست. گوشیهای سری گلکسی اس 20، اس 21 و اس 22 سامسونگ، بهویژه اس 20 پلاس و نوت 20 اولترا، بهطور گستردهای با این نقص مواجه شدهاند. گوشیهای وان پلاس از جمله 8T، 9R و 9 پرو نیز با چنین ایرادهایی دستوپنجه نرم کردهاند و شرکت وان پلاس در برخی مناطق چون هند، ضمانت مادامالعمر پنل نمایشگر را ارائه داده است. حتی آیفون ایکس نیز از این پدیده در امان نمانده بود و اپل این نقص را بهعنوان ایراد سختافزاری پذیرفت و تعویض رایگان صفحهنمایش را آغاز کرد. گوشیهایی از برندهای پیکسل، اوپو، ویوو و شیائومی نیز با چنین خطوطی مواجه شدهاند، که وجه مشترک همه آنها داشتن نمایشگر OLED است.
ایرادهای تولید و تأثیرات محیطی
یکی دیگر از عوامل احتمالی، مشکلات تولیدی در برخی سریهای پنل OLED است. رقابت برای ساخت نمایشگرهای باریکتر، بدون حاشیه و با نرخ نوسازی بالا، موجب افزایش حساسیت مدارها شده است. حتی ترکهای ریز یا ناهماهنگیهای کوچک در اتصالات انعطافپذیر میتوانند پس از مدتی منجر به ظهور این خطوط شوند. همچنین، اقلیم نیز میتواند نقش داشته باشد؛ گزارشها نشان میدهند در مناطق گرم و مرطوب، میزان بروز این اختلال بیشتر است، چراکه نمایشگرهای OLED در برابر رطوبت و نوسانات حرارتی آسیبپذیر هستند.
راهکارهایی برای کاربران
متأسفانه هیچ راهکار نرمافزاری برای رفع این خطوط وجود ندارد. در اغلب موارد، تنها راهکار موثر تعویض کامل صفحهنمایش است. برخی شرکتها مانند سامسونگ تعویض رایگان پنل را برای مدلهای آسیبدیده ارائه دادهاند. وان پلاس نیز در برخی کشورها برنامهای برای پوشش کامل این ایراد حتی خارج از دوره ضمانت تدوین کرده است. با این حال، چنین خدماتی جهانی نیستند و بسیاری از کاربران مجبور به پیگیریهای فردی از طریق پشتیبانی هستند. این بحران، زنگ خطری برای صنعت موبایل بوده و اکنون سازندگان باید بهدنبال افزایش پایداری درازمدت نمایشگرهای OLED باشند، نه صرفاً کیفیت بصری اولیه. طبق برخی گزارشها، طراحی پنلهای AMOLED جدیدتر از سال 2024 بهروزرسانیهایی را برای کاهش احتمال این نوع خرابیها شامل شده است.